Phát biểu khai mạc lễ hội đu năm Canh Tý, ông Trương Thế Tụy - Trưởng thôn Gia Viên, Phó Ban tổ chức lễ hội đu cho biết: “Đây là lễ hội truyền thống của làng, từ xa xưa cứ mỗi dịp Tết đến Xuân về làng Gia Viên lại tổ chức hội đu để mọi người trong làng vui chơi ngày xuân một cách thiết thực, bổ ích và lành mạnh”.
Theo các vị bô lão trong làng, đây là một trong những nét văn hóa đặc sắc của vùng quê ven sông Bồ được người dân bảo tồn, gìn giữ trong suốt hơn 150 năm qua và đây cũng là trò chơi phổ biến trong những ngày Tết cổ truyền của dân tộc.
Ông Trương Minh, bô lão làng Gia Viên cho biết: “Đây là dịp để mọi người tụ hội, gặp gỡ chúc phúc, cùng nhau vui vẻ đồng thời biểu thị tính cộng đồng và ước vọng cầu mong mưa thuận gió hoà, nhân dân an lành hạnh phúc, bên cạnh đó là dịp để các thanh niên trai tráng trong làng và các địa phương lân cận thể hiện sự dẻo dai, bền bỉ của sức trẻ, tạo không khí phấn khởi trong những ngày đầu Xuân”.
Để chuẩn bị cho lễ hội đu truyền thống diễn ra đúng thời gian quy định, từ những ngày giáp Tết, Ban tổ chức đã dựng sẵn giàn đu gồm sáu cây tre già rất thẳng và có độ dẻo dai cao, ở trên đỉnh có gắn cờ Tổ quốc, ở giữa có buộc dây thừng để người chơi có thể đu cao nhất, xung quanh là cờ hội bay phấp phới. Người chơi lên giá đu được trang bị dụng cụ bảo hộ để đảm bảo an toàn.
Mở đầu hội đu, một bô lão uy tín của làng Gia Viên mặc áo dài, khăn đóng khởi lệnh trống và thực hiện các nghi lễ truyền thống, sau đó lên giá đu để mở màn ngày hội. Tiếp đến là phần tranh tài quyết liệt và đẹp mắt của các nam thanh niên khỏe mạnh trong tiếng reo hò, cổ vũ hết sức nhiệt tình của người dân và du khách.
Theo phong tục bấy lâu nay của làng Gia Viên, hội đu chỉ dành cho nam giới. Năm nay, hội đu thu hút 20 chàng trai khỏe mạnh đến từ trong và ngoài địa phương đăng ký tham gia. Các vận động viên được bốc thăm theo số thứ tự và sẽ thi theo hình thức đấu loại trực tiếp.
Sau 20 lượt đu, không có vận động viên nào chạm tay vào cờ giải, BTC đã quyết định hạ thấp cờ xuống 20cm. Đến lượt đu thứ 21 thì VĐV Trương Thế Sĩ đã xuất sắc giành giải cúng.
VĐV Trương Thế Sĩ, người vừa giành được giải cúng lễ hội đu làng Gia Viên năm nay vui vẻ nói: “Em đã nhiều năm tham gia hội đu. Năm nay em rất vui vì đã nỗ lực hết mình và giành được giải cúng. Hy vọng nó sẽ mang lại nhiều may mắn cho em trong năm mới Canh Tý 2020”.
Ngoài việc phải đu cho thật cao, người chơi còn phải nhún sao cho đẹp mắt, phải tạo đà sao cho đu càng cao càng tốt. Tay của người chơi chạm cờ đỏ thì đó là người chiến thắng và chuyển sang tranh tài ở giải khác.
“Tham gia hội đu, em rèn luyện được tinh thần và sức khỏe, đồng thời vừa giữ gìn truyền thống cha ông để lại hàng trăm năm nay. Lúc này, thật sự là em rất vui và rất tự hào vì đã nỗ lực hết mình để đạt được giải nhất. Đây là món quà đầu năm mới hi vọng nó sẽ mang lại nhiều may mắn cho em”, VĐV Trương Thế Binh (người vừa giành giải nhất) chia sẻ.
Mặc dù thời tiết năm nay mưa rất nặng hạt, nhưng chiếc đu vẫn bay trong không trung khiến khung cảnh lễ hội trở nên vui tươi, rộn rã. Xung quanh nhiều người dân làng cùng hò reo, cổ vũ để người chơi có thêm tinh thần tạo ra những màn trình diễn độc đáo và đặc sắc.
Lễ hội đu năm Canh Tý của làng Gia Viên có 5 giải được trao cho năm người có thành tích thi đấu xuất sắc nhất, bao gồm giải cúng, nhất, nhì, ba và cuối cùng là giải phá. Giải cúng là giải được trao cho người đầu tiên đu cao nhất và chạm tay vào được lá cờ trên đỉnh đu. Giải phá là giải cuối cùng được trao cho người giật được cờ ra khỏi đỉnh đu.