Nhà vườn Sum Viên được xây dựng vào năm 1860 trong khuôn viên diện tích đất khoảng 2293,5m2. Nhà vườn bao gồm các hạng mục: Cổng vòm, bình phong, hòn non bộ, bể cạn, nhà chính và sân vườn. Nhà chính có kiến trúc nhà rường ba gian hai chái, mái lợp ngói liệt, có đắp các chi tiết trang trí bằng vôi vữa, bộ khung sườn bằng gỗ với những bộ vì kèo được chạm trổ các đề tài họa tiết, hoa văn tinh xảo. Vì vậy, Sum Viên là một công trình kiến trúc tiêu biểu có nhiều giá trị trong hệ thống nhà vườn truyền thống Huế.
Người thừa tự, gìn giữ hiện thời của nhà vườn Sum Viên là ông Nguyễn Hữu Thông, một nhà nghiên cứu Huế. Sự am hiểu về lịch sử và văn hóa Huế, tấm lòng tôn kính đối với tổ tiên của ông Nguyễn Hữu Thông chính là yếu tố quan trọng khiến cho ngôi nhà vườn Sum Viên được gìn giữ khá nguyên vẹn cảnh quan kiến trúc. Trải qua thời gian do chịu nhiều tác động của thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, một số hạng mục kiến trúc của nhà vườn Sum Viên đã bị xuống cấp, hư hỏng. Trước thực trạng này, nhà vườn đã được Quỹ hỗ trợ bảo vệ và phát huy nhà vườn Huế đặc trưng hỗ trợ không hoàn lại 750 triệu đồng để tiến hành trùng tu, sửa chữa.
Việc trùng tu, tôn tạo nhà vườn Sum Viên nhằm bảo tồn và phát huy giá trị một công trình kiến trúc nhà vườn truyền thống đặc trưng và tiêu biểu của Huế, qua đó tạo thêm một điểm đến tham quan du lịch hấp dẫn trên mảnh đất Cố đô.