Vườn hoa ngũ sắc
Đến với làng Thủy Xuân, cảm giác đầu tiên là như đang đi lạc vào một giấc mơ cổ tích. Dọc 2 bên đường làng, người dân phơi chông hương, nhìn như những đóa hoa rực rỡ sắc màu. Trước kia chông hương chỉ có 2 màu chính là nâu và đỏ, nhưng những người làm hương nơi đây đã mạnh dạn pha chế thêm nhiều màu mới để tạo thành 5 màu xanh, đỏ, tím, vàng, hồng. Từ đó làng hương Thủy Xuân như được khoác lên một chiếc áo mới, du khách đến nhiều hơn, sản phẩm bán chạy hơn, danh tiếng vang xa hơn.
Nghề làm hương ở Thủy Xuân có từ thời nhà Nguyễn, lúc đầu chỉ có một vài hộ làm để phục vụ cho những hoạt động tâm linh của người dân vùng lân cận, nhưng dần dần mức tiêu thụ tăng cao, việc làm hương càng trở nên phổ biến. Đến nay, hầu khắp các nhà trong làng đều có xưởng làm hương. Mùa tiêu thụ đặc biệt nhộn nhịp chính là dịp trước và sau tết, mùa lễ hội. Nghề làm hương chủ yếu gắn với sự khéo léo của bàn tay người phụ nữ, từ các công đoạn vào rừng kiếm tre về chẻ theo từng khúc que nhỏ làm lõi chông, nhuộm màu, sau đó phơi khô rồi mới nén hương vào và tiếp tục đem phơi khô trở lại.
Mỗi người trung bình một ngày có thể sản xuất 7.000-8.000 cây hương thành phẩm từ chông hương. Vào dịp tháng Chạp thì làm ra bao nhiêu bán hết bấy nhiêu. Hương của làng Thủy Xuân được ưa chuộng bởi mùi trầm ngào ngạt, cuốn hút mãi không thôi. Bà Nguyễn Thị Chiến - một người làm hương trong làng cho biết: “Trước đây nghề làm hương cũng lận đận lắm, vì sản phẩm làm ra không tiêu thụ được mấy, tuy nhiên từ hồi được khách du lịch biết đến, làng hương như sống lại, mọi hoạt động lại nhộn nhịp, ai nấy đều vui hơn”.
Trải nghiệm xe hương
Mỗi ngày làng hương đón tiếp hàng chục đoàn khách du lịch vì địa thế may mắn nằm ở cửa ngõ vào 2 địa chỉ nổi tiếng là lăng Vua Tự Đức và đồi Vọng Cảnh. Bạn Trần Tuấn Thăng - một hướng dẫn viên cho biết: "Làng hương Thủy Xuân hút khách bởi từ xa trông lại, những con đường phơi chông hương rực rỡ như những đóa hoa khổng lồ, cuốn hút vô cùng. Khách nào cũng háo hức yêu cầu chúng tôi dẫn đến, họ chụp ảnh lưu niệm, tìm hiểu quá trình làm hương. Gần đây, khi có loại hình du lịch trải nghiệm để khách tham gia xe hương trầm thì nhiều người lại càng thích thú".
Làm hương, xe hương đặc biệt là một điều mới lạ, thích thú đối với du khách châu Âu - những quốc gia không biết nhiều về đạo Phật. Bởi thế đến với làng hương, hầu như du khách nào cũng muốn tự tay xe những que hương, đưa lên mũi hít hà rồi khẽ khàng bê ra sân phơi.
Anh Landson Radford- một du khách đến từ Ireland cho biết: "Tôi rất thích khi được tự tay làm ra những que hương, lăn những cây hương trong bột cho tròn cũng là một thử thách với người không chuyên nghiệp như tôi. Tôi so sánh cây hương của mình với sản phẩm của các em bé ở đây thì còn thua xa. Tuy nhiên tôi vẫn tự hào vô cùng vì tôi đã có khả năng như những người dân địa phương. Tôi nhất định sẽ mua một vài bó hương này để mang về làm quà lưu niệm và kể cho người thân, bạn bè câu chuyện làm hương thú vị này".
Đến với làng nghề này, nhiều khách du lịch trong nước cảm thấy hết sức thú vị khi được tìm hiểu quá trình tạo nên mùi hương trầm thơm độc đáo của xứ Huế.