(VHH) - Vừa qua, một số báo đưa tin về việc phát hiện căn hầm bí mật được cho là nơi hoạt động của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh tại địa chỉ 191 Trần Hưng Đạo (số 95A cũ, Trần Hưng Đạo, TP Huế, căn nhà trước đây là của ông Hồ Diễn). Tuy nhiên sau khi khảo sát, gặp gỡ các nhân chứng tìm hiểu, Bảo tàng Lịch sử và Cách mạng khẳng định chưa có cơ sở để khẳng định đây là căn hầm bí mật của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh.
Sau khi có ý kiến chỉ đạo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Lịch sử và Cách mạng đã tiến hành khảo sát, gặp gỡ các nhân chứng lịch sử, làm việc với UBND phường Phú Hòa và tìm kiếm các tư liệu liên quan. Theo báo cáo của Bảo tàng LS&CM cho biết, về căn hầm tại 191-Trần Hưng Đạo có chiều dài 5m, rộng 1,5 m và sâu 1,2 m; nối với mặt đất bằng 4 bậc thang được xây gạch đặc và tô xi-măng vững chắc. Mặt trên căn hầm được nối 2 tấm bê - tông cốt thép. Theo nhận định của Bảo tàng LS&CM tỉnh Thừa Thiên Huế, các vật liệu xây dựng này quá mới, không phải được xây dựng năm 1945 như lời kể của ông Mai Văn Huế và Mai Ngân cung cấp cho báo chí. Ngoài ra, theo UBND phường Phú Hòa, trong giai đoạn 1968-1975, hầu hết các nhà trong phường Phú Hòa đều có hầm trú ẩn tránh bom đạn nên có thể đây chỉ là căn hầm tránh bom đạn của chủ nhà số 191-Trần Hưng Đạo.
Qua tra cứu tài liệu lịch sử, tạp chí kỷ yếu khoa học... liên quan đến Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và các hồi ký của nhân chứng lịch sử đã từng hoạt động với Đại tướng từ 1936-1954 và nghiên cứu nhiều tài liệu liên quan thì chưa có một tài liệu nào nói về "căn hầm bí mật che giấu Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và kho vũ khí bí mật" cũng như căn nhà 191-Trần Hưng Đạo từng là nơi hội họp của Ủy ban kháng chiến và Ban tình báo Liên khu V. Bảo tàng cũng gặp gỡ các nhân chứng.
Theo Đại tá Mai Văn Thạch - nguyên điệp báo Ty Công an Thừa Thiên 1945-1950 (hiện trú TPHCM) cho biết, trong thời gian làm việc tại Huế ông chưa hề nghe đến căn hầm bí mật che giấu Đại tướng tại căn nhà 191-Trần Hưng Đạo (số cũ 95A Trần Hưng Đạo). Còn ông Lâm Bình - Trưởng Ty CA Thừa Thiên Huế, người từng tham gia Đội Điệp báo trong kháng chiến chống Pháp cho rằng, những lời kể của ông Mai Ngân về căn hầm che giấu Đại tướng là không có cơ sở vì lúc đó ông Mai Ngân là liên lạc viên mới 15 tuổi. Theo UBND phường Phú Hòa - nơi ông Mai Ngân cư trú thì ông khai trong điều kiện trí nhớ không minh mẫn...
Đối với ông Mai Văn Huế - người cung cấp cho báo chí, hiện 57 tuổi nên vào năm 1945, ông Huế chưa sinh ra thì không thể là nhân chứng biết tường tận căn hầm che giấu Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và ngôi nhà 191-Trần Hưng Đạo là cơ sở cách mạng đầu tiên ở Thừa Thiên Huế năm 1945-1946... Theo Bảo tàng LS & CM tỉnh, từ những xác minh trên, Bảo tàng nhận thấy các thông tin mà ông Mai Văn Huế và Mai Ngân cung cấp qua phản ánh báo chí phát hiện căn hầm bí mật che giấu Đại tướng Nguyễn Chí Thanh tại ngôi nhà 191-Trần Hưng Đạo (số 95A cũ, thuộc phường Phú Hòa, thành phố Huế) là thiếu căn cứ khoa học, không chính xác.
Để làm rõ các nội dung trên, Bảo tàng LS&CM tỉnh đề xuất lấy mẫu vật xây dựng tiến hành thí nghiệm để xác định niên đại; tiếp tục nghiên cứu, sưu tầm các tài liệu lưu trữ, các tài liệu nhân chứng từng tham gia hoạt động giai đoạn 1945-1946 với Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ở thành phố Huế và Thừa Thiên Huế. Sau khi có kết quả về tài liệu, hiện vật sưu tầm thì nên tổ chức tọa đàm khoa học để xác minh những liên quan đến căn hầm bí mật của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và một số nội dung khác mà ông Mai Văn Huế và Mai Ngân cung cấp cho báo chí.