Thời gian qua, ngay khi Quốc hội công bố Nghị quyết về Ngày bầu cử, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị 51-CT/TW, công tác tuyên truyền bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 đã được bắt đầu và tập trung mạnh mẽ. Hoạt động này diễn ra sôi nổi trên toàn quốc, gây được sự chú ý của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt trên các phương tiện thông tin đại chúng, qua hoạt động của mạng lưới báo cáo viên, tuyên truyền viên của các tổ chức đảng, đoàn thể, qua hoạt động thông tin cổ động, qua hoạt động của các tổ chức giới thiệu ứng cử viên đại biểu Quốc hội. Công tác biên soạn và phát hành tài liệu tuyên truyền, ấn phẩm, tờ rơi, tờ gấp, tranh cổ động về bầu cử... được đẩy mạnh ở cả Trung ương và địa phương. Đặc biệt, các cơ quan có trách nhiệm đều chủ động, khẩn trương triển khai công tác tuyên truyền; hợp tác khá nhịp nhàng, chặt chẽ trong các hoạt động phối hợp.

Tuy nhiên, để góp phần vào thành công của cuộc bầu cử, công tác thông tin, tuyên truyền thời gian tới cần được đẩy mạnh, quyết liệt, kịp thời, rộng khắp hơn nữa. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung triển khai là tiếp tục tuyên truyền về tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; quyền và nghĩa vụ của người ứng cử; quyền và nghĩa vụ của cử tri; các quy định về trình tự bầu cử và thể thức bầu cử; tuyên truyền các nội dung và diễn tiến cụ thể về công tác chuẩn bị bầu cử trên phạm vi toàn quốc; phản ánh sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và chính quyền các cấp về công tác bầu cử; quá trình diễn ra và kết quả bầu cử của các ngành, địa phương, khu vực, vùng, miền trên toàn quốc; tuyên truyền về sự tham gia tích cực, chủ động của nhân dân đối với cuộc bầu cử; kết quả phong trào thi đua lập thành tích chào mừng cuộc bầu cử, biểu dương kịp thời những đơn vị và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác bầu cử, nhất là bầu cử ở nơi biên giới, hải đảo, các vùng còn nhiều khó khăn, các vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào tôn giáo; phản ánh không khí dân chủ, minh bạch, đúng pháp luật, các hoạt động tự giác của cử tri và nhân dân tham gia bầu cử ra nước ngoài và sự quan tâm, dư luận tích cực của thế giới đối với sự kiện này của đất nước.

Để làm được điều đó, các hình thức tuyên truyền về bầu cử cần sáng tạo và linh hoạt hơn nữa. Chúng ta đang sống trong thời đại thông tin, nhu cầu thông tin của xã hội ngày càng phong phú và đa dạng. Bên cạnh những phương tiện kỹ thuật hiện đại, các phương tiện thông tin truyền thống vẫn có vị trí quan trọng đáp ứng nhu cầu của các đối tượng tuyên truyền khác nhau. Kết hợp các hình thức, phương pháp tuyên truyền truyền thống với các phương tiện kỹ thuật, công nghệ hiện đại là giải pháp tốt nhất đưa thông tin, tuyên truyền về bầu cử đến với mọi tầng lớp nhân dân. Để thông tin, tuyên truyền về bầu cử đến với người dân hiệu quả, cần chú ý các hình thức sau: Sinh hoạt của các tổ chức, đoàn thể; hoạt động của các phương tiện thông tin đại chúng; hoạt động cổ động trực quan, văn hóa, nghệ thuật; hệ thống các trường lớp của Đảng, Nhà nước, đoàn thể; sách, ấn phẩm, tài liệu tuyên truyền; hoạt động tiếp xúc cử tri; hoạt động của báo cáo viên, tuyên truyền viên… Tuy nhiên, công tác thông tin tuyên truyền về bầu cử Quốc hội cũng cần phải kết hợp giữa thường xuyên, liên tục với trọng tâm, trọng điểm, nhất là vào ngày bầu cử. Có kế hoạch cho các hoạt động tuyên truyền rầm rộ, mang tính chiến dịch, đồng loạt, sâu rộng, nhưng cũng có kế hoạch cho những hoạt động chuyên sâu, tỉ mỉ. Nội dung thông tin, tuyên truyền cổ động về bầu cử phải được chỉ đạo tập trung, thống nhất từ trên xuống; các hình thức tranh cổ động, biểu ngữ, khẩu hiệu, cờ quốc huy, thông báo, lá phiếu, thẻ cử tri, mẫu trang trí hòm phiếu... cần phải đồng bộ. Yêu cầu về thẩm mỹ, nghệ thuật trong công tác thông tin, tuyên truyền là một việc cần thiết để góp phần tăng tính hấp dẫn, sinh động, thu hút sự quan tâm của cử tri, góp phần làm nên sắc màu ngày hội của toàn dân.

Ngoài ra, một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng là đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc, lợi dụng bầu cử để kích động, gây rối, chia rẽ của các thế lực thù địch. Các thế lực thù địch và phản động thời gian qua đã tập trung mũi nhọn xuyên tạc cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021. Thủ đoạn quen thuộc của chúng là đưa ra những thông tin xuyên tạc về tính hợp pháp, hợp hiến của cuộc bầu cử; lợi dụng cuộc bầu cử kích động, khuấy động những vấn đề về dân chủ, cho rằng không có dân chủ thực sự trong bầu cử; lợi dụng những người chưa hiểu rõ các quy trình trong tự ứng cử để tác động có các hoạt động vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng đến ổn định chính trị; làm phân tâm và giảm sút niềm tin, xuất hiện tâm lý hoài nghi về tính dân chủ thực sự trong bầu cử... Những hành vi, thủ đoạn này rất nguy hiểm, nếu không được ngăn chặn và xử lý kịp thời sẽ ảnh hưởng đến thành công của cuộc bầu cử. Cán bộ, đảng viên nếu không được định hướng kịp thời sẽ bị tác động bởi những luận điệu ngày càng tinh vi, các hình thức đồn thổi thông tin không có điều kiện, thời gian kiểm chứng, từ đó sẽ hoài nghi, giảm sút niềm tin, dẫn đến hành động đi bầu cử mang tính hình thức, hời hợt, đối phó. 

Tuyên truyền về bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp là dịp để nhân dân thấy rõ được trách nhiệm, nghĩa vụ của mình trong xây dựng bộ máy Nhà nước, từ đó, cử tri có đủ điều kiện đưa ra những lựa chọn đúng đắn. Thiết nghĩ, để công tác tuyên truyền thực sự sâu rộng, hiệu quả, đòi hỏi các cơ quan truyền thông cần đi đầu trong hoạt động này. Đồng thời, các cấp ủy đảng chú trọng chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền về bầu cử; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác tuyên truyền bầu cử. Trước hết, công tác thông tin tuyên truyền phải giúp cho người dân nắm được những tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội (được quy định tại Điều 22 Luật Tổ chức Quốc hội - số 57/2014/QH13), những tiêu chuẩn của đại biểu HĐND (được quy định tại Điều 7 Luật Tổ chức chính quyền địa phương - số 77/2015/QH13). Đặc biệt, sau khi hoàn tất quá trình hiệp thương, cử tri cần được cung cấp những thông tin chính xác, đầy đủ về quá trình hoạt động, cống hiến, năng lực chuyên môn, quá trình đào tạo, nguồn gốc xuất thân, phẩm chất đạo đức, lối sống của những người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, từ đó mới có khả năng tham chiếu, so sánh và đưa ra quyết định đúng đắn, độc lập. Việc xác minh và trả lời các vụ việc mà cử tri nêu đối với người ứng cử phải được tiến hành đúng điều 55 của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND (số 85/2015/QH13) và thỏa đáng yêu cầu của cử tri. Việc vận động bầu cử của các ứng cử viên thông qua các phương tiện thông tin đại chúng cần đươc thực hiện theo đúng điều 67 của luật. Các chương trình hành động và trả lời phỏng vấn của các ứng cử viên cần được đăng tải công khai, kịp thời. Đó là những điều kiện quan trọng, bảo đảm cho người dân thực thi tốt nhất quyền lựa chọn đại biểu đại diện cho mình trong bộ máy Nhà nước.

Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 diễn ra sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng vừa kết thúc thắng lợi; toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang ra sức triển khai thực hiện các nhiệm vụ đề ra trong Cương lĩnh Chính trị, Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII. Cuộc bầu cử thành công là dịp để tiếp tục xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; là điều kiện quan trọng bảo đảm việc thực hiện thắng lợi những mục tiêu, nhiệm vụ phát triển đất nước thời gian tới. Công tác thông tin, tuyên truyền cần tích cực, nỗ lực, phát huy tinh thần trách nhiệm cao của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân để cuộc bầu cử thành công tốt đẹp.

BÙI THẾ ĐỨC - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Ủy viên Tiểu ban Văn bản pháp luật và Thông tin, tuyên truyền, Hội đồng bầu cử quốc gia